moduły produkcyjne (przetwarzające)

This module has always been in the pixel pipeline but was hidden in darktable GUI. Ansel 0.0 exposes it to allow users to fix a mistake in the default pipeline order of darktable.

Koryguje aberracje chromatyczne.

W przeciwieństwie do modułu aberracji chromatycznej raw, ten moduł nie wymaga na wejściu surowych danych.

Koryguje aberracje chromatyczne zdjęć raw.

As this module operates on non-demosaiced raw data, the underlying model assumes an uncropped photographic image as input. It is therefore likely to fail when you zoom in, as it is only able to operate on the visible portion of the image. The module will therefore be bypassed at high zoom levels, and a “bypassed” message will appear at the top of the module. This limitation only applies to interactive work and not to the final export.

Dostosowuje balans bieli zdjęcia, zmieniając temperaturę i odcień, definiując współczynnik dla każdego kanału RGB lub wybierając z listy predefiniowanych ustawień balansu bieli.

Domyślne ustawienia tego modułu pochodzą z balansu bieli aparatu, zapisanego w danych Exif obrazu.

White balance is not intended as a “creative” module – its primary goal is to technically correct the white balance of the image ensuring that neutral colored objects in the scene are rendered with neutral colors in the image. For creative color operations, it is usually better to use other modules such as color calibration or color balance rgb.

An advanced module which brings color-grading tools from cinematography into the photographic scene-referred pipeline.

This module is not suitable for beginners with no prior knowledge of color theory, who might want to stick to the global chroma and global vibrance settings until they have a good understanding of the dimensions of color.

Zamazuje partie obrazu w ładny sposób w celu anonimizacji ludzi / obiektów lub dla ukrycia części ciała.

Moduł działa w liniowej przestrzeni RGB i stosuje fizycznie dokładne rozmycie gaussowskie oraz gaussowski szum luminancji.

Poza anonimizacją moduł ten można wykorzystać również do wielu kreatywnych zadań, takich jak na przykład:

• Combine a simple blur with a multiply blend mode to create a realistic bloom (Orton effect).
• Combine a simple blur with a subtract blending mode and low opacity to create an unsharp mask , similar to the sharpen module but in an RGB scene-referred space.
• Add noise to create artificial grain.

Uwaga: Metody anonimizujące, używane przez ten moduł służą estetyce, nie informatyce śledczej. Techniki tej ostatniej prawdopodobnie i tak będą w stanie odczytać cenzorowane części obrazka w oparciu o ich strukturę, dotyczy to szczególnie prostych kształtów i tekstu (np. tablic rejestracyjnych czy numerów ulic).

Kontroluje sposób demozaikowania plików raw.

Moduł ten eliminuje niektóre artefakty pasm, które mogą wystąpić, gdy wewnętrzne 32-bitowe dane zmiennoprzecinkowe Ansel są przesyłane do dyskretnego 8-bitowego lub 16-bitowego całkowitego formatu wyjściowego w celu wyświetlenia lub eksportu.

Although not an inherent problem in any of Ansel’s modules, some operations may provoke banding if they produce a lightness gradient in the image. To mitigate possible artifacts you should consider activating dithering when using the vignetting or graduated density modules. This is especially relevant for images with extended homogeneous areas such as cloudless sky. Also watch out for banding artifacts when using a gradient drawn mask.

Process scanned film negatives.

Obraz negatywu możesz otrzymać przy użyciu skanera klisz, fotografując go pod białe światło (stół podświetlany lub monitor komputerowy) bądź przy użyciu samodzielnej lampy błyskowej.

Dyfuzja to rodzina procesów fizycznych, dzięki którym cząstki poruszają się i rozprzestrzeniają stopniowo w czasie ze źródła, które je generuje. W przetwarzaniu obrazu dyfuzja występuje najczęściej w dwóch miejscach:

• diffusion of photons through lens glass (blur) or humid air (hazing),
• diffusion of pigments in wet inks or watercolors.

W obu przypadkach dyfuzja sprawia, że obraz jest mniej ostry poprzez „wyciekanie” cząstek i wygładzanie lokalnych zmian.

Moduł dyfuzja lub wyostrzenie wykorzystuje uogólniony model fizyczny do opisania kilku rodzajów dyfuzji i może być używany przez twórców obrazów do symulacji lub odwrócenia procesów dyfuzji.

Increase or decrease the overall brightness of an image.

Moduł posiada dwa tryby pracy:

ręczny

Ustawia ręcznie ekspozycję, korektę poziomu czerni oraz próg odcinania.

automatic (RAW images only)

Use an analysis of the image’s histogram to automatically set the exposure. Ansel automatically selects the exposure compensation that is required to shift the selected percentile to the selected target level (see definitions below). This mode is particularly useful for automatically altering a large number of images to have the same exposure. A typical use case of automatic mode is deflickering of time-lapse photographs.

Symuluje działanie filtru połówkowego w celu umożliwienia narastającej korekcji naświetlenia i koloru.

Na ekranie wyświetla się linia, umożliwiająca przy pomocy myszki zmianę pozycji i pochylenia gradientu.

Moduł w określonych okolicznościach generuje często artefakty bandingu. Rozważ aktywację modułu ditheringu dla uniknięcia tego efektu.

Automatically detect and eliminate hot pixels.

Gorące piksele to piksele, które błędnie rozpoznały prawidłowy poziom światła. Wykryte gorące piksele są zastępowane średnią wartością sąsiadujących pikseli.

A fully-featured color-space correction, white balance adjustment and channel mixer module.

Ten prosty, ale potężny moduł może być użyty na kilka poniższych sposobów:

• To adjust the white balance (chromatic adaptation), working in tandem with the white balance module. Here, the white balance module makes some initial adjustments (required for the demosaic module to work effectively), and the color calibration module then calculates a more perceptually-accurate white balance after the input color profile has been applied.

Wzmacnia kontrast lokalny zdjęcia.

Efekt osiągany jest przez użycie lokalnego laplasjana (domyślnie) lub nienormalizowanego filtra bilateralnego. Obydwa tryby pracują wyłącznie na kanale L w przestrzeni Lab. Filtr lokalnego laplasjana został zaprojektowany do efektywnej pracy z niechcianymi efektami halo oraz odwróceniami gradientu wzdłuż krawędzi.

Dostosowuje luminancję i kontrast chrominancji w domenie falkowej.

This versatile module can be used to achieve a variety of effects, including bloom, denoise, clarity, and local contrast enhancement.

It works in the wavelet domain and its parameters can be tuned independently for each wavelet detail scale. The module operates in CIE LCh color space and so is able to treat luminosity and chromaticity independently.

Dostępnych jest kilka presetów, które powinny pomóc w zrozumieniu możliwości modułu.

Automatycznie koryguje (i symuluje) zniekształcenia obiektywu, poprzeczne aberracje chromatyczne (TCA) i winietowanie.

Moduł identyfikuje kombinację aparat/obiektyw na podstawie danych Exif i dostarcza parametrów korekcyjnych w oparciu o zewnętrzną bibliotekę lensfun .

If your system’s lensfun library has no correction profile for the automatically identified camera/lens combination, the controls for the three photometric parameters (below) are replaced with a warning message. You may try to find the right profile yourself by searching for it in the menu.

Technika “dodge and burn” z zachowaniem miejscowego kontrastu.

It works in linear RGB space and utilizes a user-defined mask to guide the dodging and burning adjustments, helping to preserve local contrast within the image.

Poniższy diagram obrazuje sposób działania korektora tonów:

Wykonuje przemapowanie zakresu tonalnego zdjęcia poprzez odwzorowanie odpowiedzi kolorystycznej klasycznej kliszy.

Ten moduł może być używany do rozszerzania lub zmniejszania zakresu dynamicznego sceny, aby dopasować się do zakresu dynamicznego wyświetlacza. Chroni kolory i kontrast w średnich tonach, odzyskuje cienie i kompresuje jasne światła i ciemne cienie. Najciekawsze elementy będą wymagały dodatkowej uwagi, gdy trzeba zachować szczegóły (np. chmury).

The module is derived from another module of the same name in Blender 3D modeller  by T. J. Sobotka. While it is primarily intended to recover high-dynamic-range images from raw sensor data it can be used with any image. The following video (by the developer of this module) provides a useful introduction: filmic rgb: remap any dynamic range in darktable 3 .

Klasyczne narzędzie fotografii cyfrowej do zmiany tonów obrazu przy użyciu krzywych.

Aktywuj próbnik po lewej stronie, aby wyświetlić wybrane wartości na wykresie (Ctrl+klik lub PPM, aby użyć selektora w trybie obszaru). Wartości liczbowe (Lab) wejścia i wyjścia (patrz poniżej) w wybranym miejscu lub obszarze są wyświetlane w lewym górnym rogu widżetu.

Drugiego selektora kolorów po prawej stronie można użyć do automatycznego tworzenia nowych węzłów na podstawie próbkowanego obszaru. Ctrl+klik+przeciągnij, aby zmienić utworzone węzły tak, aby miały dodatnią krzywą dla zaznaczonego obszaru; Shift+klik+przeciągnij, aby utworzyć krzywą ujemną.

Przesuwa piksele, stosując dowolne zniekształcenia do części obrazu za pomocą punktów, linii i krzywych.

Przekształca wartości RGB za pomocą pliku 3D LUT.

3D LUT to trójwymiarowa tablica, używana do konwersji zadanej wartości RGB do innej. Używana jest do symulowania kliszy filmowej oraz korekcji koloru.

Moduł ten akceptuje pliki .cube, .3dl, .png (haldclut) oraz .gmz. Nieskompresowane dane 3D LUT nie są zapisywane w bazie danych ani w pliku XMP, ale zamiast tego są zapisywane w ścieżce pliku 3D LUT w folderze głównym 3D LUT. Dlatego ważne jest, aby prawidłowo wykonać kopię zapasową folderu 3D LUT — udostępnianie obrazu za pomocą XMP jest bezcelowe, jeśli odbiorca nie ma również tego samego pliku 3D LUT we własnym folderze 3D LUT.

Dodaje krzywą korekcji do danych zdjęcia. Wymagana, jeśli zaznaczono odpowiednie profile wejściowe w module wejściowego profilu koloru.

If you decide to use an ICC profile from the camera manufacturer in the input color profile module, a correction curve frequently needs to be pre-applied to image data to prevent the final output from looking too dark. This extra processing is not required if you use Ansel’s standard or enhanced color matrices.

Sensory niektórych aparatów (takich jak Fujifilm FinePix S2Pro, F700 czy E550) posiadają ukośny wzór matrycy Bayera, zamiast zwyczajowego prostokątnego.

Bez stosowania korekcji prowadzi to do kafelkowanego zdjęcia z czarnymi narożnikami. Moduł przeprowadza wymaganą korekcję.

Ansel wykrywa zdjęcia, wymagające korekcji, korzystając z danych Exif, i w razie potrzeby automatycznie aktywuje moduł. Dla innych zdjęć moduł ten zawsze pozostaje nieaktywny.

Moduł nie posiada elementów sterujących.

Generate a frame around the image.

Obramowanie składa się z ramki (w kolorze zdefiniowanym przez użytkownika) oraz linii ramki, stanowiącej jej granicę wewnętrzną (w drugim zdefiniowanym kolorze). Do kontroli geometrii i koloru ramki można użyć wielu opcji.

Automatycznie koryguje zbieżne linie, forma zniekształcenia perspektywy. Podstawowy mechanizm zainspirowany został programem Markusa Hebla ShiftN . Moduł ten pozwala również na regulację obrotu obrazu.

Zniekształcenia perspektywy są naturalnym efektem rzutowania trójwymiarowej sceny na dwuwymiarową płaszczyznę i powodują, że obiekty znajdujące się blisko widza wydają się większe, niż obiekty leżące dalej. Zbiegające się linie są szczególnym przypadkiem zniekształceń perspektywy często obserwowanych na fotografiach architektonicznych — równoległe linie sfotografowane pod kątem są przekształcane w zbieżne linie, które spotykają się w pewnym punkcie obserwacyjnym w obrębie lub poza ramką zdjęcia.

Prosty w obsłudze i wysoce wydajny moduł odszumiania, dostosowany do indywidualnych profili szumów szerokiej gamy sensorów aparatów.

Jednym z problemów z wieloma algorytmami odszumiania jest to, że zakładają one, że wariancja szumu jest niezależna od jasności sygnału. Profilując charakterystykę szumu matrycy aparatu przy różnych ustawieniach ISO, można ocenić wariancję przy różnych jasnościach, a algorytm odszumiania można dostosować w celu bardziej równomiernego wygładzenia szumu.

Currently, Ansel has sensor noise profiles for over 300 popular camera models from all the major manufacturers. If you generate your own noise profile for a camera that is not yet supported by Ansel, be sure to share it with the Ansel development team so they can include it in the next release! Please see Ansel’s camera support  page for more information.

Perform denoising on raw image data before it is demosaiced.

Moduł został przeportowany z dcraw .

Remove image noise while preserving structure.

This is accomplished by averaging each pixel with some surrounding pixels in the image. The weight of such a pixel in the averaging process depends on the similarity of its neighborhood with the neighborhood of the pixel being denoised. A patch with a defined size is used to measure that similarity.

Ponieważ odszumianie jest zasobożernym procesem, znacząco spowalnia ono kolejkę przetwarzania. Rozważ aktywację tego modułu dopiero pod koniec pracy nad zdjęciem.

Rotate the image 90 degrees at a time or flip the image horizontally and/or vertically.

Moduł domyślnie jest włączony, a orientacja (obrót) strony ustawiana jest w oparciu o dane Exif zdjęcia.

The orientation can also be set using the selected images module in the lighttable view.

Adjust black, white and mid-gray points in RGB color space.

Narzędzie poziomów rgb pokazuje histogram obrazu i wyświetla trzy paski z uchwytami. Przeciągnij uchwyty, aby zmienić jasność, średni szary i biały punkt (w trybie „RGB, połączone kanały”) lub niezależnie dla każdego z kanałów R, G i B (w trybie „RGB, niezależne kanały”).

Moving the black and white bars to match the left and right borders of the histogram will make the output image span the full available tonal range. This will increase the image’s contrast.

Crop an image using on-screen guides.

This module appears late in the pipeline, meaning that the full image can remain available for source spots in the retouch module. For best results, you are advised to use the rotate and perspective module to perform rotation and perspective correction (if required), and then perform final creative cropping with this module.

Ilekroć ten moduł posiada fokus, zostanie wyświetlony cały nieprzycięty obraz, nałożony na uchwyty przycinania i opcjonalne prowadnice.

Define camera-specific black and white points.

Moduł aktywuje się automatycznie dla wszystkich plików raw. Domyślne ustawienia stosowane są dla wszystkich wspieranych aparatów. Na ogół nie ma potrzeby zmiany ustawień domyślnych.

Attempt to reconstruct color information for pixels that are clipped in one or more RGB channel.

Jeśli piksele zostały odcięte od lewej strony, może to generować nierealistyczne kolory na zdjęciu. Przykładowo, piksele z obciętymi zieleniami i niebieskimi, na zdjęciu bez ratowania prześwietleń pojawią się jako czerwone.

Dostępne są trzy metody odzyskiwania:

przycinanie świateł

Wyrównuje piksele do poziomu bieli (czyli obcina pozostałe kanały kolorów). Metoda jest najbardziej użyteczna w przypadkach, kiedy obcięte światła pojawiają się w bezbarwnych obszarach, jak na przykład chmury na niebie.

rekonstrukcja w LCh

Analizuje każdy piksel z obciętym co najmniej jednym kanałem i próbuje naprawić obcięty piksel (w przestrzeni LCh) przy użyciu wartości pozostałych pikseli (3 dla matrycy Bayera lub 8 dla X-Trans) w przetwarzanym bloku sensorów. Odzyskane światła będą wciąż monochromatyczne, ale jaśniejsze i bardziej szczegółowe, niż przy wykorzystaniu przycięcia świateł. Metoda działa dobrze z krzywą bazową o wysokim kontraście, która odwzorowuje światła z niskim nasyceniem. Podobnie, jak przycinanie świateł, to dobra opcja na obiekty z naturalnym niewielkim nasyceniem.

rekonstrukcja koloru

Korzysta z algorytmu, przenoszącego informację o kolorze z zachowanego sąsiedztwa do obciętych świateł. Metoda działa dobrze w obszarach homogenicznych kolorów, a szczególnie na odcieniach skóry z gładko zacienionymi światłami. Zauważ, że może ona generować artefakty schodkowe w światłach za wysoko kontrastowymi krawędziami, takimi jak dobrze wyeksponowane struktury przed prześwietlonym tłem.

guided laplacians

Use an algorithm (derived from the diffuse or sharpen module) to replicate details from valid channels into clipped channels and to propagate color gradients from valid surrounding regions into clipped regions. This is a slow and computationally-intensive method designed for maximum smoothness and seamless blending of the reconstructed regions into their neighborhood, and is designed primarily to reconstruct spotlights and specular reflections. This mode is available for Bayer sensors only.

Note: When using the highlight reconstruction included with the filmic rgb module it may be useful to avoid using this module in clip highlights mode (so that filmic rgb has more information to work with).

Odzyskuje informacje o kolorze w prześwietleniach.

Z racji natury cyfrowych sensorów, prześwietleniom brakuje ważnych informacji o kolorze. Najczęściej są one czysto białe lub noszą jakiś kolorowy zafarb w zależności od tego, czy miał miejsce jakiś etap przetwarzania obrazu. Ten moduł może zostać użyty do “uzdrowienia” prześwietleń poprzez zamianę ich kolorów na lepiej pasujące. Moduł działa na pikselach, których luminancja przekracza zdefiniowany wcześniej próg. Kolory zamienników brane są z sąsiadujących pikseli. Do wyboru koloru można określić zasięg przestrzenny oraz zasięg luminancji.

Usuwa niechciane elementy z obrazu, klonując, naprawiając, zamazując i wypełniając za pomocą narysowanych kształtów.

This module includes a “heal” tool (based on the heal tool from GIMP), as well as “fill” and “blur” modes. It can also take advantage of wavelet decomposition, allowing the image to be separated into layers of varying detail (from coarse to fine) which can be selectively retouched before being recombined to produce the output image.

Symuluje fizycznie dokładne rozmycia w scenocentrycznej przestrzeni RGB.

Smooth image surfaces while preserving sharp edges using a bilateral filter.

This module can be used to denoise images, however you should be aware that bilateral filters are susceptible to overshoots and Ansel offers much better alternatives. For example, the astrophoto denoise module uses a non-local means denoising algorithm, and the denoise (profiled) module provides a choice between non-local means and wavelet denoising algorithms.

The surface blur module blurs noise within the surfaces of an image by averaging pixels with their neighbors, taking into account not only their geometric distance but also their distance on the range scale (i.e. differences in their RGB values). It can be particularly useful if one RGB channel is more noisy/needs more smoothing than the others. In such a case, use the color calibration module to examine the channels one by one, in order to set the blur intensities accordingly.

Komórki sensorów niektórych aparatów (jak np. Nikona D1X) mają kształt prostokątny, a nie kwadratowy. Bez korekcji powoduje to zniekształcenia zdjęć. Moduł przeprowadza wymaganą korekcję.

Ansel wykrywa zdjęcia, wymagające korekcji, korzystając z danych Exif, i w razie potrzeby automatycznie aktywuje moduł. Dla innych zdjęć moduł ten zawsze pozostaje nieaktywny.

Moduł nie posiada elementów sterujących.

Selektywnie dostosowuje jasność, nasycenie i odcień pikseli w oparciu o ich aktualną jasność, nasycenie i odcień.

This module works in CIE LCh color space, which separates pixels into lightness, chroma (saturation) and hue components. It allows you to manipulate the lightness, saturation and hue of targeted groups of pixels through the use of curves.

Najpierw musisz wybrać, czy chcesz dopasować (wybrać) piksele na podstawie ich jasności, nasycenia czy odcienia. Następnie możesz użyć trzech krzywych na odpowiednich zakładkach, aby dostosować jasność, nasycenie i odcień zakresów pikseli wybranych tą metodą.

A generic color look up table implemented in Lab space.

The input to this module is a list of source and target points and the complete mapping is interpolated using splines. The resulting look up tables (LUTs) are editable by hand and can be created using the darktable-chart utility to match given input (such as hald-cluts and RAW/JPEG with in-camera processing pairs).

Automatycznie redukuje efekt kurzu i mgły w atmosferze. Moduł może być również wykorzystany bardziej ogólnie do nadania zdjęciom intensywniejszego koloru, szczególnie w obszarach o niskim kontraście.

Zamglenie pochłania światło z obiektów w kadrze, ale samo jest również źródłem rozproszonego światła w tle. Moduł usuwania zamglenia najpierw ocenia, dla każdego fragmentu zdjęcia, stopień zamglenia, a następnie usuwa światło tła, zgodnie z jego miejscową siłą, odzyskując oryginalne oświetlenie obiektu.

Ustawienie obu kontrolek na pełną wartość maksymalizuje ilość usuniętego zamglenia, ale jednocześnie często tworzy artefakty. Całkowite usunięcie światła atmosferycznego może spłaszczyć obraz i zaowocować nienaturalnym jego wyglądem. Optymalne wartości często znajdują się poniżej maksimum i rzadko zależą od samego zdjęcia, a w dużej części – od osobistego gustu.

Define how Ansel will interpret the colors of the image.

Moduł pobiera przestrzeń barwną, używaną przez źródło zdjęcia (np. aparat lub skaner) i konwertuje kodowanie pikseli do standaryzowanej roboczej przestrzeni barwnej. Oznacza to, że późniejsze moduły w kolejce przetwarzania nie muszą być rozpatrywane w kontekście określonego urządzenia wejściowego i mogą pracować i przeprowadzać konwersje do/z roboczej przestrzeni barwnej.

Kiedy obraz zostanie zapisany w surowym pliku, moduł wejściowego profilu koloru zastosuje standardową lub rozszerzoną macierz kolorów, dedykowaną dla tego modelu aparatu, która zostanie użyta do zmapowania kolorów na przestrzeń barwną profilu roboczego. Jeśli informacja o przestrzeni barwnej osadzona jest w pliku zdjęcia, moduł wejściowego profilu koloru użyje tej informacji podczas mapowania kolorów na przestrzeń barwną profilu roboczego. Użytkownik może również wyraźnie określić przestrzeń barwną dla obrazu wejściowego, a nawet dostarczyć profil ICC, dedykowany specjalnie dla określonego urządzenia wejściowego.

Apply a vignetting effect to the image.

Winietowanie to modyfikacja jasności i nasycenia na granicach obrazu w określonym kształcie. Wiele z wymienionych poniżej parametrów można również modyfikować za pomocą graficznej kontrolki, która nakłada obraz, gdy moduł jest wybrany, pokazując kształt i zakres efektu.

Uwaga: wiadomo, że ten moduł w określonych warunkach wywołuje artefakty pasowania (ang. banding). Rozważ aktywację modułu ditheringu, aby temu zapobiec.

Also note: This module can produce unnatural-looking results and should be used with care. Instead, use the exposure module with an elliptical mask with a large transition area and, if necessary, use the color balance rgb module with the same mask to reduce saturation at the edges.

Ustawia profil wyjścia dla eksportu oraz sposób odwzorowania barw dla mapowania przejścia pomiędzy przestrzeniami barwnymi.

Ansel posiada predefiniowane profile sRGB, Adobe RGB, XYZ oraz liniowego RGB. Dodatkowe profile możesz dostarczyć i zapisać w $Ansel/share/Ansel/color/out i $HOME/.config/Ansel/color/out ($Ansel oznacza katalog instalacyjny Ansel, a $HOME – twój katalog domowy).

Wyjściowy profil koloru można także określić w module eksportu.

Sharpen the details in the image using a standard UnSharp Mask (USM).

Moduł ten działa poprzez zwiększenie kontrastu wokół krawędzi, a tym samym zwiększenie wrażenia ostrości obrazu. Ten moduł jest stosowany do kanału L w przestrzeni kolorów Lab.

Uwaga: algorytm USM używany w tym module wykonuje rozmycia w przestrzeni barwnej Lab, co może powodować niepożądane efekty i nie jest już zalecane. Zamiast tego użyj ustawień wstępnych oferowanych przez moduł korektora kontrastu do usuwania rozmycia lub moduł kontrastu lokalnego do ostrości ogólnej.

Symuluje ziarno kliszy filmowej. Ziarno przetwarzane jest w kanale L przestrzeni Lab.

Render a vector-based overlay onto your image. Watermarks are standard SVG documents and can be designed using Inkscape .

Możesz również korzystać z plików graficznych map bitowych (PNG).

Procesor SVG w Ansel może również zastępować ciągi w dokumencie SVG, umożliwiając umieszczenie w znaku wodnym informacji zależnych od konkretnego zdjęcia.

Zaprojektowane przez użytkownika znaki wodne należy umieścić w katalogu $HOME/.config/Ansel/watermarks. Po umieszczeniu na miejscu użyj przycisku przeładowania, aby zaktualizować listę dostępnych znaków wodnych.